Serbia z największą kopalnią litu w Europie?

Powrót do rozmów

Podczas wywiadu dla brytyjskiego dziennika prezydent Serbii Aleksandar Vučić powiedział, że „nowe gwarancje” ze strony Rio Tinto oraz przywódców UE (w zakresie powiązania europejskich inwestycji produkcji baterii z Serbią) najpewniej rozwieją serbskie wątpliwości dotyczące wypełniania norm środowiskowych. Vučić podkreślił, że zależy mu przede wszystkim na łańcuchu wartości oraz kwestiach ekologicznych. 

Serbski rząd wycofał licencję na wydobycie Rio Tinto po protestach grup ekologicznych w 2022 roku, kiedy aktywiści zaniepokoili się kwestiami zanieczyszczenia wody, wysiedleniem mieszkańców i zniszczeniem środowiska po zamknięciu kopalni. 

Prezydent Serbii zaznacza, że “jeśli wszystko się uda”, kopalnia litu w Jadarze w Serbii może zostać otwarta w 2028 roku, produkować 58 tys. ton surowca rocznie i wystarczyć do zaspokojenia 17 procent produkcji aut elektrycznych (ok. 1,1 mln samochodów). 

Na łamach Financial Times serbski prezydent podkreśla, że nie zamierza “oddać [kopalni] Chińczykom”, o co podejrzewały go niektóre państwa europejskie, ponieważ “obiecał współpracować z UE”. Vučić zaznacza, że nadal jest zaangażowany w przystąpienie Serbii do UE. 

Jak zaznaczał prof. Konrad Pawłowski z Instytutu Europy Środkowej w wywiadzie dla Polon.pl, obecna polityka zagraniczna Serbii opiera się na wielowektorowości, a Belgrad jest tak samo prochiński, jak prorosyjski czy proamerykański. Jednak ostatnio podpisane partnerstwo strategiczne z Pekinem zostało odebrane przez Brukselę z pewną podejrzliwością.  

“Wprawdzie najważniejszym partnerem gospodarczym Serbii jest UE, jednak obecna narracja wysłana w świat przez władze Serbii – moim zdaniem na wyrost – jest taka, że Belgrad posiada alternatywę dla integracji europejskiej i w postaci rozwoju stosunków z innymi współczesnymi „biegunami siły”. Jednym z nich może być Pekin” – mówił ekspert.

Zdaniem analityków możliwa kopalnia litu Jadar w Serbii stanowiłaby odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie Europy w surowiec, będący niezbędnym elementem produkcji akumulatorów do aut elektrycznych. Według szacunków Fastmarkets, Jadar mógłby zaspokoić 13 procent zapotrzebowania Europy do 2030 roku. 

Źródło: ft.com